Sanat Metinlerinin Ayırıcı Özellikleri

Sanat metinlerinin ayırıcı özellikleri şunlardır:

(12. sınıf Türk dili ve edebiyatı konuları)

• Sanat metinlerinin yazılış amacı okurlarda edebi zevk uyandırmak ve estetik güzellik duygusunu geliştirmektir.
• Kelimeler gerçek anlamının yanı sıra yan ve mecaz anlamlarıyla da kullanılır.
• Bu tür metinlerde öznel anlatım kullanılır.
• Metinde geçen yargıların kanıtlanması zorunlu değildir.
• Gerçek dünyadaki olaylar değiştirilerek yazarın bakış açısıyla okura sunulur.
• Sanatsal metinlerde kurmaca gerçeklik vardır.
•  Sanat metinlerinin ayırıcı özelliklerinden biri de üslup kaygısının ön planda tutulmasıdır.
• Masal, roman, hikâye, fabl, destan, şiir, halk hikâyesi gibi türler sanatsal metinler grubuna dahil edilir.
• Öyküleme, betimleme, kişileştirme, benzetme, abartma, çeşitli duyulardan yararlanma gibi anlatım teknikleri kullanılır.
• Sanatsal metinlerde tek anlamlılık yoktur, sanatsal metinler çok anlamlıdır, her okunuşta yeni anlamlar kazanır, her okuyanda farklı izlenimler, yorumlar ve duygular bırakır.
• Sanatsal metinlerde kelime ve cümlelerin yeri değiştirilemez.
• Sanatsal metinler yazıldığı dönemin özelliklerinden, edebi gelenekten ve o dönemdeki her türlü gerçeklikten izler taşır.
• Sanatsal metinler tektir, biriciktir, bir benzeri ya da aynısı yapılamaz.
• Sanatsal metinlerde sadece görünenlere, deneysel yöntemlere, hesaplanabilir  kavramlara değil bilinmeze, geleceğe ve olabileceklere de yer verilebilir.
• Sanat metinlerinin ayırıcı özelliklerinden biri de verilen mesajlardır. Bu mesajlar önceden belirlenmiş, kurallaştırılmış, değişmez nitelikte değildir.
• Mesaj, metnin içyapısına sindirilmiş durumdadır ve okurun algılayıp çıkaracağı tek anlamlılıktan uzak bir ilişkiler yumağıdır.
• Bu tür metinlerde bulunan her ögenin dış dünyada bir benzeri, bir karşılığı bulunabilir.
• Sanatsal metinlerde okura kendi hayal gücünü kullanarak doldurabileceği boş alanlar bırakılır.
• Sanatsal metinlerde okur anlatılanların akışına kapılıp kendini eserdeki kişilerle özdeşleştirebilir.
• Sanatsal metinler, okura dış dünya ile bağlantılı; ancak ondan oldukça farklı bir dünya sunar.
• Mesaj dolaylı olarak verilir.
• Sanatsal metinlerin malzemesi dildir.



Sanat metinlerinin ayırıcı özellikleri

• Sanatsal metinler üç temel üzerine inşa edilir: İçerik, dil ve üslup, yapı (şekil).