Divan-ı Lügatit Türk

Divan-ı Lügatit Türk

İlk Türk-İslam eserlerinde olan Divan-ı Lügatit Türk, Kaşgarlı Mahmut tarafından yazılmıştır. Türk dilinin ilk sözlüğü kabul edilen bu eşsiz eserin 1072 yılında tamamlandığı tahmin edilmektedir. Bu durum eserin yazarı Kaşgarlı Mahmut'u da Türk dilinin ilk sözlükçüsü ve derlemecisi yapmıştır. Eser "Türk dilinin sözlüğü" anlamına gelmektedir.
Kaşgarlı Mahmut; bu eseri, Türkçenin en az Arapça kadar eski ve güzel bir dil olduğunu kanıtlamak; ayrıca ve bilhassa Araplara Türkçeyi öğretmek maksatlarıyla yazmıştır.

Divan-ı Lügatit Türk'ün Özellikleri:

 * Eser 11.yüzyılda yazılmıştır.
 * Türk dilinin ilk sözlüğü, antolojisi, ansiklopedisi ve dil bilgisi kitabıdır.
 * Araplara Türkçe öğretmek, Türkçe'nin yaygınlığını göstermek maksadı ile kaleme alınmıştır.
 * Kaşgarlı Mahmut, eseri oluşturabilmek için birçok Türk boyunu gezerek çeşitli derlemeler yapmıştır.
Divan-ı Lügatit Türk kaşgarlı mahmut
Divan-ı Lügatit Türk
 * Yazar, kelimeleri güzel örnekleyen atasözleri ve şiirler kullanmıştır. (Bu özelliği, kitabın kendinden sonraki Türk edebiyatı ve Türk edebiyatı çalışmaları için çok önemli bir kaynak olmasını sağlamıştır.)
 * Divanü Lugati't Türk'te 7500'den  fazla Türkçe sözcük bulunmaktadır.
 * Eserde dönemin özelliklerini yansıtan kelimeleri barındırır. 
 * Eserde o dönemki Türk boylarını göstern bir harita da mevcuttur. Ayrıca o döneme kadar Japonya'yı haritada gösteren ilk kişi yine eserin yazarı Kaşgarlı Mahmut'tur. (Japonya eserde "Cabarka" olarak adlandırılır.) Detaylı bilgi için tıklayınız...
 * Eser, Karahanlı (Çağatay) Türkçesi ile yazılmıştır.
Divan-ı Lügatit Türk'teki japonya haritası
Divan-ı Lügatit Türk'teki Türk boyları haritası

Kutadgu Bilig

Kutadgu Bilig'in Önemi

İslami dönemde yazılmış ilk Türk - İslam eserlerimdem olan "Kutadgu Bilig", Karahanlılar döneminde (XI. yy) Türk edebiyatının en önemli yazarlarından Yusuf Has Hacib tarafından kaleme alınmıştır. 1070 yılında Kaşgar'da tamamlandığı düşünülen bu eşsiz eser, Karahanlıların hükümdarı Tabgaç Uluğ Buğra Karahan'a sunulmuştur. 
Alegorik bir eser olan "Kutadgu Bilig"te dört kahraman bulıunur. Bunlar:
Kün Toğdı (Gün doğdu): Hükümdardır. Adaleti ve kanunu sembolize eder.
Ay Toldı (Dolunay): Vezirdir. Mutluluğu ve saadeti sembolize eder.
Ögdülmiş (Övülmüş): Vezirin oğludur. Aklı ve ilmi (bilgiyi)  sembolize eder.
Odgurmış (Uyanmış): Vezirin akrabasıdır. Kanaati ve akıbeti (yaşamın sonunu) sembolize eder.

kutadgu biligin ozeti
Kutadgu Bilig önemi

 "Kutadgu Bilig"in Anlamı:

"Kutadgu Bilig" her iki dünyada insanlara mutluluk veren bilgi anlamına gelir.

"Kutadgu Bilig"in Özellikleri:

 * Divan edebiyatı nazım şekillerinden Mesnevi nazım şekli ile yazılmıştır. 
 * Ancak yer yer dörtlüklere rastlemek da mümkündür.
 * Türk edebiyatındaki ilk mesnevidir.
 * Eserin nazım birimi beyittir, ölçüsü aruz ölçüsüdür. (aruz vezni) Türk edebiyatında aruz ölçüsünün kullanıldığı ilk eser olarak kabul edilir.
 * Eserde yer yer aruz hataları bulunmaktadır.
 * Hakaniye (Çağatay) Türkçesi ile yazılmıştır.
 * Eserde kullanılan alfabe Uygur alfabesidir.
 * Eser 6645 beyitten oluşmaktadır.
 * Alegorik bir eserdir.
 * Bir yönü ile nasihatname, bir yönü ile de siyasetname örneğidir. Her iki türde de Türk edebiyatının ilk örneği olarak kabul edilir.
 * İslamiyet'in Türkler tarafından kabul edilmesinden sonraki bilinen ilk yazılı eserdir.

"Kutadgu Bilig"in Nüshaları:

Türk edebiyatının hatta dünya edebiyatının bu eşsiz eserinin, bugün için,  üç nüshası elimizdedir:
 1- Herat Nüshası:
 2- Fergana Nüshası:
 3- Mısır Nüshası:

Koşma Nedir? Özellikleri Nelerdir?

Koşma Nedir?

Koşma nedir

Koşma Nazım Şeklinin Özellikleri Nelerdir?


Koşma, halk şiirinin en çok kullanılan nazım şeklidir. Halk şiirinin bir nazım şekli olan koşmanın, divan edebiyatuında gazele karşılık geldiği söylenebilir.


Koşma Nazım Şeklinin Özellikleri Nelerdir?

* Aşk, ayrılık, gurbet, vb. temalar işlenir.
* Koşmalar hece ölçüsüyle oluşturulur. Genellikle 7'li, 8'li ve 11'li hece ölçüsü kullanılır.
* Dörtlükler halinde oluşturulur. Dörtlük sayısı 3 ila 6 arasındadır.
* Uyak (kafiye) düzeni xaxa, bbba, ccca veya abab, cccb, dddb şeklindedir.
* Koşmaların son dörtlüğünda şairin mahlası (takma adı) bulunur.
* Koşmalar konularına göre dörde ayrılır:
   - Güzelleme: Sevgi, aşk gibi konuların işlendiği koşmalardır.
   - Koçaklama: Kahramanlık, savaş gibi konular işlenir.
   - Ağıt: Ölen kimselerin ardından söylenen koşmalardır. İslamiyet Öncesi Türk Edebiyatında sagu, divan edebiyatında mersiyenin karşılığıdır.
   - Taşlama: Divan edebiyatında hiciv, günümüz edebiyatında ise eleştirinin karşılığıdır. Toplumun veya insanların aksayan yönlerini eleştirerek veren koşmalardır.

Fabl Nedir? Özellikleri Nelerdir?

Fabl

 

Fabl kelimesi Fransızcadan ödünçlenerek dilimize alınmıştır. (fable: masal). Kelimenin kökeni ise Latince fabula’dır (küçük anlatı): fari-~fat-: söyle-, +ul: (küçültme eki)

Fabl Nedir?


Fabl, bir ahlak ilkesini ya da bir davranış kuralını anlatan kısa sembolik hikâyelerdir, didaktik-öğretici bir amaç güdülerek oluşturulmuştur ve gündelik hayata ilişkin dersler verilmektedir. 

Fabl Türünün Özellikleri:


Olay genellikle orman köy gibi kırsal mekânlarda geçer.

Fablların kahramanları insan dışı varlıklar, genellikle de hayvanlardır. Olay, kişileştirilmiş en az iki hayvanın başından geçer. Bunlardan birisi iyi ahlâklı bir tipi, diğeri kötü ahlâklı bir tipi canlandırır. Fablda ikinci derecede kişiler çok azdır, bazen yoktur. 

Kişi betimlemesi yoktur.

Fabllarda hayali olay ve kahramanların yardımıyla insanlara özgü davranış, değer, düşünce ve tutumlar anlatılmaktadır. Böylece fablda sembolizmin etkisi görülmektedir.

Fabllar kişileştirme (teşhis) ve konuşturma (intak) sanatları üzerine kurulmaktadır; hikâye kahramanı olan hayvanlar, kendi özelliklerini korumakla birlikte, insan gibi konuşurlar. Esasen fabl, bu özelliği nedeniyle masalımsı eserler arasında yer almaktadır.

fabl turunun ozellikleri nelerdir
fabl nedir

Ders veya öğüt eserin bir yerinde, çoğunlukla da sonunda atasözü ya da özdeyiş biçiminde belirtilir.

Fabllarda insanların kusurlu ve gülünç yönleri de doğrudan doğruya eleştiri konusu yapılmaktadır.

Fabllar, çocuklara iyi ve ahlaki davranışlar kazandırma bakımından eğitici yanı güçlü eserlerdir.

Fablın sonunda kıssadan hisse alınabilecek bir dersin onu masaldan ayıran özelliklerinin başında gelir.

Fabllarda sade ve açık bir dil kullanılır.

Fabl planı dört bölümden oluşur:

Serim: Olayın türüne, çıkarılacak derse göre kişileştirilmiş hayvanlar ve çevre tanıtımının yapıldığı bölümdür.

Düğüm: Olay o çevrede verilmek istenen derse göre gelişir. Kısa ve sık konuşmalar vardır. Hemen birkaç konuşma ile olay düğümlenir.

Çözüm: Olay beklenmedik bir sonuçla biter. Fablın en kısa bölümüdür.

Öğüt: Ana fikir bu bölümde öğüt niteliğinde verilir. Bu bölüm kimi zaman başta, kimi zaman sondadır. Kimi zaman da sonuç okuyucuya bırakılır.

Fabl türünün ilk örneklerini Hint edebiyatında Beydeba "Kelile ve Dimne", Yunan edebiyatında Aisopos (Ezop) "Ezop Masalları", Fransız edebiyatında ise Jean de La Fontaine (Jan dö La Fonten) "La Fonten Masalları" vermiştir. Sadi’nin "Gülistan ve Bostan" adlı eserlerinde de fabllar mevcuttur.

Türk edebiyatında Şeyhi’nin “Harname” adlı eseri fabl türüne örnek olarak verilebilir.

Türk edebiyatında ilk fabl çevirilerini La Fonten’den yaptığı çevirilerle Şinasi yapmıştır.

Orhan Veli Kanık, Aisopos(Ezop) Masallarından çeviriler yapmıştır.

Nurullah Ataç, Mehmet Fuat Köprülü, Sebahattin Eyüboğlu, Vasfi Mahir Kocatürk fabl ile ilgilenen, bu türde araştırmalarda bulunup çeviriler yapan şahsiyetlerdir.

ABD'li yazar James Thurber ve İngiliz edebiyatının ünlü kalemi George Orwell çağdaş fabl yazarlarıdır.
İSLAM UYGARLIĞI ÇEVRESİNDE GELİŞEN TÜRK EDEBİYATINDA OLAY ÇEVREİNDE GELİŞEN EDEBİ METİNLER

İSLAM UYGARLIĞI ÇEVRESİNDE GELİŞEN TÜRK EDEBİYATINDA OLAY ÇEVREİNDE GELİŞEN EDEBİ METİNLER

İSLAM UYGARLIĞI ÇEVRESİnDE GELİŞEN TÜRK EDEBİYATINDA OLAY ÇEVREsİNDE GELİŞEN EDEBİ METİNLER,İSLAM UYGARLIĞI ÇEVRESİnDE GELİŞEN TÜRK EDEBİYATINDA OLAY ÇEVREsİNDE GELİŞEN EDEBİ METİNLER Battalnâme, Danişmendnâme ve Saltuknâme

İSLAM UYGARLIĞI ÇEVRESİDE GELİŞEN TÜRK EDEBİYATINDA OLAY ÇEVREİNDE GELİŞEN EDEBİ METİNLER
KOŞUK NEDİR?

KOŞUK NEDİR?


KOŞUK NEDİR,Koşukların Genel Özellikleri,Koşukların Genel Özellikleri Nelerdir,Koşuk Hangi Nazım Türüne Benzer,kopuz nedir,sığır töreni nedir,şölenler ne demektir,av törenleri nedir,pastoral şiir nedir 
 
KOŞUK NEDİR?

Tanzimat Döneminde Roman