DESTAN NEDİR?
Ülkelerin milli anlamda sahip oldukları en eski edebî (sözlü edebiyat ürünü) metinlerdir. Bu sebeple devletlerin oluşum süreçlerine ait olayları, toplumları derinden etkileyen savaş, göç, kıtlık, doğal afetleri konu edilir. Bir çoğu da milletlerin hangi soydan geldiği, nasıl türediği hakkında bilgi verir.
Destanlar sözlü edebiyat ürünleridir. Sonradan yazıya aktarılmıştır. İlk başlarda manzum olarak yazılmıştır, daha sonra manzum-nesir karışık yazılmışlardır.
 |
| Destanların Özellikleri |
Destanların Özellikleri:
1.Anonim ve sözlü ürünlerdir.
2.İlk başta manzum olarak daha sonra manzum-nesir karışık yazılmıştır.
3.Olağan ve olağanüstü olaylar birlikte anlatılır.
4.Tanrı, yarı tanrı, insan olmak üzere üç tip kahraman vardır.
5.Çevre tam olarak belli değildir.
6.En çok işlenen konular yiğitlik, kahramanlık ve yurt sevgisidir.
7.Sıfatlar ve benzetmemler çok kullanılmıştır. Abartma sanatı ve süslü cümleler vardır.
 |
| destan nedir? |
Destanların Oluşum Aşamaları:
1. Oluşum dönemi: Halkın hayalinde derin izler bırakmış bir olay ve olayı meydana getiren kahramanların olması gerekir. Zamanla nesilden nesile aktarılan olaylar değişikliklere uğrayabilir, olağanüstü özellikler kazanır.
2. Yayılma dönemi: Halk, destan konusu olayları ağızdan ağza nesilden nesile aktarır. Bu aktarımlar sırasında destana yeni bölümler ve konular dahil olabilir.
3. Derleme dönemi: Halk şairi, bu dağınık destan parçalarını toplar. Şair, bu parçaları toplayarak hem destan parçalarının dağılıp unutulmasını önler hem de millî destanı oluşturur.
Destan Çeşitleri :
1. Doğal destanlar: Halkın oluşturduğu, köklerini tarihin derinliklerinden alan destanlardır. Kim tarafından üretildiği ve kim tarafından yazıya geçirildiği belli değildir.
2. Yapma destanlar: Bazı şair veya yazarların, milletlerin tarihinden çıkmış olaylara kendi duygu ve düşüncelerini de katarak destanlaştırırlar. Bu tip destanlara yapma destan denir.
Doğal Destanlar
• İlyada-Odessa (Yunan-Homeros)
• Kalevala (Fin)
• Şehname (İran –Firdevsi)
• Chanson de Roland (Fransız)
• Bavulf (İngiliz)
• Mahabbara (Hint)
• Ramayana (Hint)
• Niebelungen Lied (Alman)
• İgor (Rus)
• Şinto (Japon)
• Gılgamış (Sümer)
Yapma Destanlar
• İlahi Komedya (Dante)
• Kurtarılmış Kudüs (Tasso)
• Henriyet (İngiliz)
• Kaybolmuş Cennet (Milton)
• Selçukname (Yazıcıoğlu)
• Üç Şehitler Destanı, Yedi Memetler Destanı, Fetih Destanı, Malazgirt Ulaması (Fazıl Hüsnü DAĞLARCA)
• İstiklal Destanı (Arif Hikmet PAR)
• Maraş’ın ve Ökkeş’in Destanı (Gülten Akın)
TÜRK DESTANLARI :
İslamiyet’ten Önceki Türk Destanları
1. Yaratılış Destanı
2. Saka Destanları
• Alp Er Tunga Destanı
• Şu Destanı
3. Hun-Oğuz Destanları
• Oğuz Kağan Destanı
• Attila Destanı
4. Göktürk Destanları
• Ergenekon Destanı
• Bozkurt Destanı
5. Siyenpi Destanları
6. Uygur Destanları
• Türeyiş Destanı
• Mani Dinini Kabulü Destanı
• Göç Destanı
İslamiyet’ten Sonraki Türk Destanları
1. Manas Destanı
2. Cengiz Han Destanı
3. Timur Destanı
4. Seyit Battal Gazi Destanı
5. Danişment Gazi Destanı
6. Köroğlu Destanı
0 yorum: